TUMAC BSE No.20: “Abdülbâkî Nâsır Dede” – Dr. Fatma Âdile Başer
24 Nisan 2021 / 21:30 - 23:00
Türk Müziği Akademik Çevresi Bilim-Sanat Etkinlikleri, müzikbilimci Dr. Fatma Âdile Başer’in “Abdülbâkî Nâsır Dede” başlıklı sunumuyla devam ediyor. 24 Nisan 2021 Cumartesi günü saat 21:30’da gerçekleşecek etkinlik, İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Musikisi Devlet Konservatuarı Müzik Teorisi Anabilim Dalı’nda Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nilgün Doğrusöz Dişiaçık’ın moderatörlüğünde TUMAC Youtube kanalından canlı yayınlanacak.
SUNUM HAKKINDA
Abdülbâkî Nâsır Dede (1765-1821), besteci, neyzen, nazariyatçı, şâir ve Türk tasavvuf okulunun önemli kollarından Mevlevîliğe mensup bir Mevlevî Dedesi ve şeyhidir.
III. Selim devri kültür ve sanat muhitinin merkez kurumlarından Yenikapı Mevlevîhânesi, Abdülbâkî Dede’nin yetiştiği, postnişinliğini üstlendiği ve ürünlerini verdiği önemli bir mûsıkî atmosferini de haber vermektedir. Mevlevîhâne ortamında hikmetle beslenen mûsıkînin, müzisyene kazandırdığı seçkin profil, sanatın yükselişinin de temel dinamiğini teşkil etmiştir. Nitekim Abdülbâkî Dede örneğinde olduğu gibi müzik tarihimiz, gerek beste, gerek icrâ gerekse nazariyata katkı bakımından Mevlevî Dedeleriyle zengindir.
Abdülbâkî Dede Tedkîk u Tahkik ve Tahrîr u Tahririyye adlı bir müzik eseri de kaleme almıştır. Tedkîk’inde ortaya koyduğu nazarî yaklaşım, makam ve usullerimize dâir verdiği bilgiler, kendinden öncekilerin sunduklarıyla yaptığı karşılaştırmalar… vb. özellikleriyle bu eser, temel mûsıkî kaynaklarımız arasındadır.
Bir nota risâlesi olan Tahrîr u Tahririyye’si ise, Abdülbâkî Dede’nin kendi geliştirdiği Ebced notasını tanıttığı, III. Selim’in Sûzidilârâ Âyini’ni saz eserleriyle birlikte notaya alarak, bu notanın uygulamasını gösterdiği bir başka önemli kaynağımızdır.
Seminerimiz, Abdülbâkî Nâsır Dede’nin vefâtının 200. Yılı dolayısıyla onu anmak ve tanıtmak maksadıyla yukarıdaki konular etrafında ve sohbet tarzında planlanmıştır.
Dr. Fatma Âdile Başer
İstanbul’da doğdu. MSÜ Devlet Konservatuarı Sahne sanatları ve İTÜ TMDK Temel Bilimler Bölümü mezunudur. Yüksek Lisans (1988)ve Doktorasını (1996) MÜ İslam Tarihi ve Sanatları Anabilimdalı’nda Abdülbâkî Nasır Dede merkezli tezleriyle tamamlamıştır.
1985’te İTÜ Rektörlüğü Güzel Sanatlar Bölümü Çok Sesli Müzik ve Sahne Sanatları Birimi’ne öğretim görevlisi olarak atanmış, 1989’da İTÜ TMDK Çalgı Eğitimi Bölümü Vurmalı Sazlar Anasanatdalı öğretim elemanı olmuş ve sanatdalı başkanlığı yapmıştır. Müzikoloji bölümünün kurulmasıyla 1995 yılında Müzikoloji Bölümü’ne, 1997’de Etnomüzikoloji Anabilimdalı başkanlığına atanmıştır. 2000’de SaÜ Devlet Konservatuarı’nda Yrd. Doç.Dr. olarak göreve başlamış, Sosyal Bilimler Enstitüsü Folklor ve Müzikoloji kurucu öğretim üyeleri arasında yer almış, 2010 yılında kendi isteğiyle emekliye ayrılmıştır.
Türk Mûsıkisinde Abdülbaki Nasır Dede serisinin I. Kitabı olan Abdülbâkî Nasır Dede’nin Hayatı ve Tedkik u Tahkik (Metin-Sadeleştirme-Sözlük) (2012) ile XIX.Yüzyıl Merkezli Osmanlı Ermenileri’nde Türk Müziği (2018) adlı kitapları ile çeşitli araştırma makaleleri bulunmaktadır.
Yorum Bırak