Bu yazı, Galileo'nun "Doğanın dili matematiktir" sözünü ve Poincaré'nin yalınlığı bilimin bir önkoşulu olarak gördüğünü hatırlatarak başlamaktadır. Müziğin doğa ile iletişimde en estetik araç kabul edilebileceği belirtilmektedir. Yalınlığa pür matematik örnek olarak verilmekte ve Pisagor ile Zarlino ses sistemleri bu bağlamda anlatılmaktadır. Poincaré'nin "Basit görünen şey yeniden karmaşık bir yapıya dönüşebilir" karşı tezine de mekanik öğrenme örnek olarak verilmektedir. Müziğin uygulamalı matematikle ilintisi Fourier teoremi ve vurular gibi örneklerle anlatılmaktadır. Bu yazı Türk musikisindeki makam olgusuna hesaplamalı bir yaklaşım ile sona ermektedir. Buna göre iki makam arasındaki, iki eser arasındaki ve bir eserle bir makam arasındaki uzaklık, bir sayı ile gösterilebilmektedir.

Günümüzde Kırım Özerk Cumhuriyeti topraklarında yaşayan Kırım Tatarlarının dini kültürü, bu bölgede eski dönemlerde yaşamış ve yirminci asırda tamamen yok olmuş tekke musikisi sisteminin önemli ve belirleyici, kodlanmış bir belgesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Kırım Hanlığı döneminde parlayan ve doruk noktasına ulaşmış olan tasavvuf kültürü, dünden bugüne Kırım topraklarında mimari yapılar, belgesel yadigârlar ve yazılar gibi birçok mühim kaynak bırakmıştır. Bunun yanında Kırım Hanlığı döneminde var olan tekke musikisini canlandıran kaynaklardan birisi de Kırım Tatar dini kültürüdür. Kırım Tatar toplumunun bugün Dua adı ile geçen dini meclislerinin genel yapısında ve onu oluşturan bütün parametrelerinde, tekke sisteminin prensiplerini açık bir şekilde görebilmekteyiz. Bu anlamda, güncel Kırım Tatar dini kültürü, Kırım Hanlığı tekke musikisinin restorasyonu çalışmamızda, ilk canlı kaynağı olarak ele alınacaktır.