TUMAC BSE No. 40: “Makedonya Dikmen Baba Tekkesi Müzik Kültürü” – Prof. Dr. Mehtap Demir Güven
23 Aralık 2024 / 21:00 - 22:30
Türk Müziği Akademik Çevresi’nin (TUMAC) 2024-2025 akademik yılı Güz Dönemi Bilim Sanat Etkinlikleri, İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Etnomüzikoloji Anabilim Dalı kurucu öğretim üyesi Prof. Dr. Mehtap Demir Güven’in “Makedonya Dikmen Baba Tekkesi Müzik Kültürü” başlıklı sunumuyla sona eriyor. 23 Aralık 2024 Pazartesi günü saat 21:00’da (UTC+3) gerçekleşecek etkinlik, İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Etnomüzikoloji Anabilim Dalı’nda öğretim üyesi Doç. Dr. Urum Ulaş Özdemir’in moderatörlüğünde TUMAC Youtube kanalından canlı yayınlanacak.
Kuzey Makedonya’daki Türk nüfusunun manevi geleneği oldukça zengin olup, Osmanlı dönemine ait bazı tasavvufi öğretileri günümüzde de yaşatmaktadır. Bu öğretiler arasında yer alan Bektaşi dergahı da önemli bir yere sahiptir. Osmanlılardan önce (13. yüzyıl civarında) bu topraklarda pek çok sûfi faaliyet gösteriyordu; bu da Türklerin fetih ve yerleşim sürecinde bir geçiş noktası olarak kabul edilebilir. Osmanlı döneminde sayısız Bektaşi tekkesi inşa edilmiştir ve bunların bir kısmı günümüzde hala faaliyettedir. Takipçilerin etnik yapısına bağlı olarak, bu tasavvufi yapılarındaki dilsel egemenlik de değişiklik göstermektedir. Sadece Türklerin üyelerinden oluşan tek Bektaşi tekkesi, Prilep yakınlarındaki Kanatlar köyünde bulunan ‘Dikmen Baba’ tekkesi dir. Bu tekke, manevi liderlikteki bazı bölünmelere rağmen, 16. yüzyılda kurulduğundan bu yana kesintisiz olarak faaliyet göstermektedir. Bu tür bölünmeler, dergahın manevi inançlarının ve ritüel biçimlerinin özünü etkilememiştir; bunlar, başlangıçta uygulandığı şekliyle neredeyse aynı şekilde devam etmektedir. Bu sunumun ana odak noktası, ritüelin müzik geleneğidir. Bu amaçla, Kanatlar köyündeki Bektaşi tekke Dikmen Baba’nın ritüellerinden elde edilen sesli materyal ve saha araştırmaları ile röportajlar gerçekleştirilmiştir. Genel olarak Kanatlar Köyü bektaşi gelenekleri, kültür çeşitliliği ve repertuar örnekleri dikkatinize sunulacaktır.
Prof. Dr. Mehtap Demir Güven
Etnomüzikolog, Türk Halk Müziği Yorumcusu ve Kemane İcracısı Prof. Dr. Mehtap Demir İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Etnomüzikoloji Anabilim Dalı kurucu öğretim üyesidir. Ayrıca, İstanbul Üniversitesi’nde Kadın Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü ve İ.Ü. Devlet Konservatuvarında yönetim kurulu üyesidir. Doktora çalışmasını (2011) Kültürel Etkileşim ve Göç Konusunda Antropoloji alanında yapmıştır. Uzman olduğu halk çalgısı ‘kemane’ konusunda alanda aktif icracı olan tek kadın sanatçıdır. Akademik yazında Etnomüzikoloji alanında yer alan makaleleri, etnografi çalışmaları, bildiri ve konferansları vardır. Müzik araştırmalarında, Bölgesel odak saha araştırmaları, Doğu Akdeniz müzik kültürleri, Anadolu halk müziği ve Balkan Coğrafyası ve Kafkas müzikleri ekseninde bilimsel ve icarsal içerikle devam etmektedir. Türkiye’nin çok kültürlü yapısını öne çıkaran Yedi Cihan Kadınları projesiyle Kürtçe, Türkçe, Arapça ve Balkan dillerindeki ortak müzik repertuvarını sahneye koymuştur. Şahdeniz isimli Müzik diyaloğu projesiyle dünyaca ünlü kadın vokaller Fargana
Qasımova ve Sofia Papaz Oğluyla konser turnesi devam etmektedir. Halen, İstanbul Üniversitesinde Kültür Kuramları, Müzik Antropolojisi, Toplumsal Cinsiyet ve Müzik Sosyal Bilimlere Giriş, Müzik ve Göç, Müzik ve Kimlik derslerini lisans ve lisansüstü seviyede okutmaktadır.
Yayın sorumluları: Eşref Berk Türkoğlu, Serkan Günalçin
Yorum Bırak